हेटौँडा \ मकवानपुरको भीमफेदी निवासी रेश्मा थापा र अर्जुन थापाले गाजर बेचेर मासिक लाखौँ आम्दानी गर्दै आउनु भएको छ । उहाँहरूको दैनिकी बिहान देखी बेलुकी सम्म रैथाने बाली गाजर, मुला, काउली, सागसब्जी,आलु, बन्दा लगायतका तरकारी उत्पादन र बिक्री वितरणमा बित्ने गरेको बताउनुहुन्छ । थापा दम्पती परिवार बिहान र बेलुकाको समयमा तीन हल गोरु लाग्ने करिब पाँच रोपनी आफ्नै जमिनमा तरकारी उत्पादनमा व्यस्त हुने गरेको र दिउसोको समयमा आफ्नै खेतबारीबाट उत्पादन भएका तरकारी बिक्री गर्न व्यस्त हुने गरेको बताउनुहुन्छ ।
अहिले पनि हेटौँडा–कुलेखानी–काठमाडौँ सडक खण्ड अन्तरगत हेटौडा काठमाडौँ ओहोर दोहरो गर्दा तपाई हामीले थापा दम्पतीले तरकारी बिक्री गरिरहेको देख्न सक्छौ । उहाँहरूले मकवानपुरको भीमफेदी गाउँपालिका वडा नम्बर ६ स्थित जुरीखेतमा आफ्नै खेतबारीबाट उत्पादित रैथाने बालीका रूपमा उब्जनी भएका सामाग्रीहरू बेचिरहनु भएको छ र मनग्य आम्दानी गरिरहनु भएको छ ।
थापा दम्पतीको यो मिहेनत परिश्रम लोभ लाग्दो छ । यही पेसाबाट उहाँहरूले तीन सन्तानलाई शिक्षादीक्षामा खर्चिनु भएको छ भने घरको गुजारा पनि यही पेसाबाट मज्जाले चलिरहेको छ । आफूहरूले दैनिक तीन सय क्विन्टल गाजर बिक्री गर्ने गरेको थापा परिवार बताउनुहुन्छ । पचास रुपैयाँ किलोमा दैनिक तीन सय किलो गाजर बिक्री गर्दा उहाँहरूलाई दैनिक १५ हजार र मासिक चार लाख ५० हजारको कारोबार हुने गरेको थापाले बताउनु भयो । खर्च कटाएर आफूहरूले मासिक गाजर खेतीबाटै मात्रै मासिक तीन लाख रुपैयाँ सम्म कमाउने गरेको उहाँको भनाई छ । सधैँ त हुँदैन तर सिजनमा चैँ मासिक तिन लाख सम्म कमाइन्छ थापाले बताउनु भयो ।आफूहरू सिजन अनुसार तरकारी खेती गर्ने गरेको उहाँको भनाई छ ।
अरूमा भन्दा गाजरमा अलि बढी फाइदा हुन्छ किन कि लगानी धेरै हुँदैन उहाँले बताउनु भयो । आफूले कृषि पेशामा पाँच दुई लाख लगानीबाट सुरु गरेको भएपनि लगानी बढ्दै जाने उहाँको भनाई छ । हामी आफै काम गर्छौ र फाइदा पनि हुन्छ,खेताला लगाएर गर्दा त लगानी धेरै हुन्छ उहाँले बताउनु भयो । नेपालमा उत्पादन हुने गाजरहरूको जातहरू नान्टिस फोटो,कुरो दा मार्क,नेपा ड्रिम,सिग्मा,न्यु करोदा, भए पनि थापा दम्पतीको जमिनबाट टोकोरा,न्युकोरोदा जातीका गाजर, सँगै सेतो र रातो मुला, सेतो रातो प्रजातिका आलु पनि उत्पादन हुने गरेको थापा बताउनुहुन्छ । गाजरका प्रजाति धेरै भए पनि आफूहरूले उत्पादन राम्रो हुने भएकाले न्युकोरोदा प्रजातिको गाजर बढी लगाउने गरेको थापाले बताउनु भयो ।
गाँजरमात्रै होइन थापा परिवारले मासिक चाराचार क्विन्टल काउली,आलु, बन्दाकोबी, मुला पनि बिक्री गर्ने गरेको पनि बताउनु हुन्छ । सरदर मासिक पाँच लाख रुपैयाँ कमाउन बिदेसिनु नपर्ने उहाँले बताउनु भयो । विदेशमा पसिना बगाउनु भन्दा स्वदेशमै चार पाँच रोपनी जग्गामा पसिना बगाएकोमा गौरव गरेको बताउनु हुन्छ । आफ्नै खेतबारीमा पसिना बगाउँदा उब्जनी गरेर लाखौँ कमाउन सकिने तर्क गर्नुहुन्छ थापा परिवार । भीमफेदी गाउँपालिकाले रैथाने बाली गर्नेलाई अनुदान दिने गरेको भए पनि आफूहरूले अहिले सम्म अनुदान नपाएको थापा परिवारले बताउनुभयो । यही पेसाबाट घर,घडेरी जोडेको छौ ऋण थियो त्यो पनि तिरेका छौ यही पेसाले आफूहरूलाई सबल बनाएको छ उहाँले भन्नु भयो ।
जुरी खेतमा करिब ४० घर परिबार रैथाने बालीमा निर्भर छन् । उक्त स्थानमा हप्तामा पाँच दिन मात्रै थापा परिवारको व्यापार गर्ने तालिका पर्दछ । र सोही अनुरूप सडकछेउमा स्थानीय सरकारलाई कर तिरेर व्यापार गर्ने गरेको उहाँले बताउनु भयो । व्यापार गर्ने ठाउँ छैन, सडक छेउमा खाली ठाउँमा व्यापार गरेको दुई तिन वर्ष भयो उहाँले भन्नुभयो । हामी यहाँ स्थानीयहरू पालैपालो मिलेर व्यवसाय गछौै थापाले भन्नुभयो । थापाले तरकारी व्यापार गर्नु अघि करिब सात वर्ष चालक पेसामा बिताउनु भयो । आम्दानी खासै नदेखेपछि जेसिबी चलाउने पेसा छाडेर आफ्नै पौरखमा काम गर्छु भन्ने सोच बनाएर तरकारी खेती तर्फ आकर्षित भएको थापाले बताउनु भयो । बाँझो जमिनलाई उर्वर बनाएर सडक छेउको व्यापार बाटै थापा परिवारले एक उदाहरणीय कृषकको रूपमा आफूलाई चिनाई रहनुभएको छ ।
जमिनमुनि रहेको जरा रूपान्तरित वनस्पतिका रूपमा रहेको गाजरको जरा खाद्यपदार्थको रूपमा प्रयोग गरिन्छ । गाजर विशेष गरी काँचो सलादको रूपमा प्रयोग गरिन्छ । गाजर खानाले दाँतको रक्षा गर्दछ भन्ने भनाई पनि छ । गाजर तराई तथा मध्य पहाडमा भदौ महिना देखि पुस महिना सम्म र पहाड तथा उच्च पहाडमा फागुनको तेस्रो हप्ता देखि साउनको पहिलो हप्तासम्म रोपिन्छ ।
गाजरलाई गहिरो, खुकुलो र दोमट माटोमा राम्रो उर्वर मानिन्छ । कृषि विकास कार्यालय मकवानपुरसँग गाजर खेतीको जिल्लाको कुनै तथ्याङ्क नै छैन । तर मकवानपुरका विभिन्न नगरपालिका,गाउँपालिकामा गाजर खेती हुने गरेको छ । मकवानपुरको जुरी खेतमा उत्पादन भएको गाजर हेटौडा बजार सँगै तराईका विभिन्न जिल्ला काठमाडौँ उपत्यका लगायतका स्थानमा पुग्ने गरेको थापा परिवार बताउनुहुन्छ ।
